Woensdag 22 juli 2015: Volunteersday

Woensdag 22 juli 2015: Volunteersday!

Gisteren ben ik rond 21.30 uur in een soort van coma gevallen. Het licht ging letterlijk uit. De hele nacht heeft het keihard geregend en als de wekker om 6.30 uur gaat regent nog steeds pijpenstelen. De gracht rond onze porch ligt vol met water: ons huisje ligt het laagst en zodoende vrees ik dat we morgen moeten zwemmen als dit weer aanhoudt…In het donker rennen we de plassen ontwijkend naar de taxibus. We pikken een groep andere vrijwilligers onderweg op en zij hebben allemaal hun slippers aan: zij hebben vanochtend al vroeg water staan scheppen want hun school was onder water gelopen. Zo zielig! We gaan deze dag met alle vrijwilligers alle projecten van Be More langs waarbij we elkaar rondleiden. We starten bij The Blue Roof, een wellness centre voor HIV/Aids-patiënten. Deze ziekte wordt hier nog steeds als een taboe beschouwd en de overheidsziekenhuizen zijn niet goed ingesteld op de behandeling van deze patiënten. Er is hier een soort van gezondheidscentrum gebouwd waarbij de mensen eens per maand hun medicijnen moeten halen. Ze halen dan hun dossier op en moeten langs allerlei artsen en een psycholoog voordat ze hun medicijnen krijgen. Ze krijgen ook een bonnetje om daar te kunnen eten. De vrijwilligers zijn druk bezig met het schilderen van een kinderkamer en het geven van voorlichting om maar zoveel mogelijk mensen zover te krijgen om zich te laten testen. Als je er op tijd bij bent dan kan HIV/aids met medicatie goed behandeld worden. Daarna gaan we naar Wentworth. Op het politiebureau zit een opvang voor mishandelde vrouwen. In het zelfde gebouw zit ook een rechtsfunctionaris. De vrijwilligers zijn counsellers, maar helpen ook in de community met allerlei hand- en spandiensten. We rijden verder naar “i-care”. Dit is een project waar straatkinderen (jongens) opgevangen worden en in een rehabilitatietraject zitten. De straatkinderen worden opgevangen bij i-hope in Durban, waar fase 1 plaatsvindt. De kinderen slapen daar niet. De meeste kinderen gebruiken drugs en zijn van huis weggelopen vanwege de slechte situatie. Als de kinderen willen, dan mogen ze met toestemming van hun ouders (als ze die nog hebben) mee gaan draaien in fase 2. Dan komen ze bij i-care. Dit duurt 3 maanden. Ze zitten dan intern in een gesloten terrein en worden aan strenge regels en discipline onderworpen. Tevens krijgen ze voorzichtig onderwijs en creatieve vaardigheden. De derde fase is een pleeggezin in Illovo waar ze, als dat hen lukt, ook naar een gewone school kunnen. Sommige jongens worden voor school naar i-care teruggebracht omdat een gewone school nog te lastig is voor ze. Het is een klein terrein met kleine ruimtes. Ik heb diep respect voor de vrijwilligers hier die 24/7 op dit terreintje zitten en er niet af kunnen. In de weekends mogen ze er even tussenuit en dat hebben ze ook hard nodig. We ontdekken dat we geen koffie en/of lunch krijgen…inmiddels ben ik wel toe aan koffie en krijg ik ook wel trek. Nog even doorbijten, dus. Het volgende project is Palm Tree. Na de afschaffing van de apartheid begon Ross, een blanke Zuid-Afrikaanse, een opvanghuis voor kansarme zwarte kinderen. Ze deed dit uit schaamte; als blanke Zuid-Afrikaans was zij zich niet bewust van het enorme leed wat de zwarte bevolking was aangedaan. Zij wilde graag wat terug doen. In 2011 ging een Nederlands echtpaar vrijwilligerswerk bij haar doen en nu wonen ze permanent op haar project. Ze hebben inmiddels 16 kinderen onder hun hoede, waarvan er enkelen een lichamelijke of geestelijke handicap hebben. Dit zijn echt de kansarmste kinderen. Ze hebben een daycare voor de kleinste kinderen uit de community. Die mogen daar een dagdeel komen. Ze krijgen warm eten, kunnen er slapen en ze krijgen Engelse les. De 16 kinderen krijgen ‘homescholing’; ze werken met een Amerikaans individueel onderwijssysteem, waarbij de kinderen na een grondige test allemaal op hun eigen niveau werken. Ieder heeft een eigen ‘kantoortje’ en er is een leerkracht en een persoonlijke begeleider. Ze maken enorme progressie en krijgen meer zelfvertrouwen! In een aangrenzende ruimte zitten 4 jongeren met een geestelijke beperking in een craftroom/winkel. Het ziet er gezellig en kleurrijk uit. Ze maken met de grootste concentratie prachtige sleutelhangers, armbanden en naaien knuffelolifantjes, giraffen en uilen. Deze verkopen ze en dat wordt allemaal op een lijst bijgehouden. Ieder kind krijgt aan het eind van de maand 10% van de opbrengst en zodoende leren ze werken en sparen. Enkelen hebben al een mobiele telefoon bij elkaar gespaard. Ze hopen met dit werk op een lokale markt te kunnen gaan staan zodat de jongeren kunnen ‘werken’ in de toekomst. Ze sparen ook om één keer per jaar met het hele ‘gezin’ 4 dagen op vakantie te gaan. Afgelopen jaar zijn ze voor het eerst naar Drakensbergen geweest en dat was een groot avontuur. Ze logeerden in een luxe resort waar ze, vooraf overlegd met de manager, 10% van de rekening moesten betalen. Wat een prachtig project! Mijn sluizen gaan open en ik kan even niet meer stoppen. In een land met grenzeloze corruptie en uitzichtsloze ellende zijn er mensen die 16 kinderen een toekomst bieden… Zij gaan zo slagvaardig, positief en doeltreffend te werk: dit raakt me diep. Ik sta te brullen als een klein kind. Eén van de gehandicapte jongens komt naar me toe en vraagt waarom ik huil. Ik leg hem uit dat het ‘happy tears’ zijn, maar dat begrijpt hij niet. Ik probeer het nog anders uit te leggen maar ook dat komt niet aan. Hij is de armbandenspecialist en ik vraag hem een mooie armband uit te kiezen die hij bij mij vindt passen. Hij kiest een rode. Hij veegt nog een paar keer lief lachend met zijn grote vinger langs mijn wang en ik voel me net zo’n labiel wrak. Uiteraard kopen we flink in; al is het alleen maar voor het idee. We bekijken nog even hun huis: het zijn 3 mobiele units (denk aan schaftketen/noodlokalen) die als een U neergezet zijn. Deze zijn overdekt en dat is de centrale eet- en leefruimte. Het ziet er ruim en gezellig uit. Volgens de Nederlandse vrouw worden er in deze woonkamer in de zomer watergevechten gehouden en spelen ze ook weleens slagbal met z’n allen! Het echtpaar heeft een eigen unit en de kinderen slapen in drie kamers met tussenin een badkamer. De oudste twee jongens wilden op kamers en kregen een eigen huisje in de tuin. De vrijwilligers slapen ook in huisjes in de tuin. Buiten is er een gezamenlijke bbq-plaats , aapjes in de boom en het ademt een familiaire sfeer. Diep onder de indruk verlaten we dit geweldige project. Even verderop ligt Bobbi Bear: een project waar sexueel misbruikte kinderen (t/m 94 jaar) worden opgevangen en hun zaak direct behandeld wordt. Dwz ze vangen de kinderen op en gaan direct met ze naar het ziekenhuis om ervoor te zorgen dat er een rechtszaak aangespannen kan worden. Ze zorgen ervoor dat geen bewijsmateriaal verloren gaat en dat de kinderen alles in eigen woorden mogen vertellen. Ze controleren iedere politieagent en dokter zodat er geen fouten gemaakt worden die ervoor zouden kunnen zorgen dat de zaak geseponeerd kan worden. We worden ontvangen in een goed bewaakte villa, ooit geschonken door een Nederlander. De manager bedankt ons allemaal voor het komen naar haar land. Het feit dat je in een vliegtuig stapt, je geld meebrengt en je wilt inzetten, al is het maar met je aandacht voor één kind, dat maakt je een goede vrijwilliger. Ze houdt van Zuid-Afrika en ze wil dat we gaan genieten van de mooie natuur en de cultuur. Ze is ooit in Nederland geweest, in het AMC, en ze heeft haar ogen uitgekeken. In Zuid-Afrika werkt alles niet. Niets werkt goed of zoals het zou moeten. Iedere drie minuten wordt er in Zuid-Afrika een kind verkracht. In 95% van de gevallen door iemand uit de familiekring. Het is een taboe en mensen schamen zich. De meeste kinderen die gebracht worden krijgen een beer. De kinderen laten op de beer zien wat hen is overkomen. De hulpverlener schrijft precies op wat het kind zegt en welke plaatsen het aanwijst (als het kind te jong is om het zelf te doen). De beer is een belangrijk hulpmiddel in de rechtszaak. Als een kind binnen komt krijgt het de beer en gaan ze direct door naar het ziekenhuis. De hulpverlener neemt een rape-bag mee: daarin zit o.a. opfrisdoekjes, een nieuwe onderbroek, een watervaste stift om op de beer te schrijven, eten, drinken, handschoentjes, zakdoekjes en maandverband tegen het bloeden. Ze noemt enkele voorbeelden die te gruwelijk zijn om te vertellen in dit verslag. En daar gaan de waterlanders weer…ze zijn niet te stoppen vandaag. Ze zegt zelf om ieder kind te huilen, want ieder verhaal is even gruwelijk als het andere. Vorige week nog is ze een vader van een 3-jarig meisje naar de strot gevlogen en heeft ze hem met zijn hoofd tegen het hek geslagen. Hij had zijn dochtertje verkracht. Het was haar eigen schuld want ze liep in een kort rokje voor het tv-beeld te dansen en dat wond hem op… Ze begeleiden de kinderen ook met het ophalen van medicijnen als ze HIV besmet zijn. Deze kinderen worden vaak overvallen en de medicijnen afhandig gemaakt door verslaafden die het gebruiken om high te worden. De vrijwilligers slapen in de villa en als er kinderen binnengebracht worden dan slapen die bij hen op de kamers. Er zijn ca. 4 vrijwilligers aanwezig, dus dat geeft aan hoe druk ze het hebben. Het is te erg voor woorden. Met knallende koppijn gaan we op weg naar Mother of Peace waar we allemaal een groepje onder onze hoede nemen voor een rondleiding. Het is erg leuk. De huismoeder van Erik stelt haar huisje open en ook de tweelingmoeder geeft aan dat de vrijwilligers even mogen kijken naar de twee kleintjes. Tijd om gauw een boterham te eten en dan gaan alleen Merel en ik nog door naar het laatste project: The Horizon Farm. Dit is 45 minuten rijden door de immer aanhoudende stromende regen. Inmiddels zijn de onverharde wegen veranderd in bruine blubberpaden vol met plassen en kuilen. Mensen lopen langs de weg met vuilniszakken om, zakken tot hun enkels in de modder en je zou er bijna depressief van worden. The Horizon Farm ligt in een natuurgebied, een stuk rijden van de verharde weg. Hier wonen 53 geestelijk en lichamelijke gehandicapten, de meesten volwassenen. Velen zijn zo geboren, maar enkelen zijn ook slachtoffer van verkeersongevallen of geweldsincidenten. Voorwaarde om hier te wonen is dat ze niet agressief en gevaarlijk zijn. We worden ontvangen en veel bewoners zitten op de porch vanwege de regen. We worden heel enthousiast onthaald en spontaan geknuffeld door de meesten. De manager vertelt dat er drie afdelingen zijn: high care (volledige zorg), medium care (deels hulp nodig) en low care (bijna zelfstandig). De afdelingen zijn verdeeld over woningen op het terrein. Er zijn veel dieren die voor de bewoners therapeutisch werken. Vooral de paarden zijn onderdeel van het therapeutische programma. Er is een specialist daarvoor in dienst en de bewoners maken veel progressie met de paarden. Opvallend is dat de gehandicapten allemaal blanken zijn. De meeste zwarte mensen (ouders) kunnen de bijdrage van 5000Rand (350 euro) per maand niet betalen. De overheid werkt wel met subsidie, maar dan krijgt The Horizon Farm regels opgelegd die niet stroken met de visie van de manager. Terwijl hij praat horen we de bewoners op de porch steeds heel hard lachen met elkaar. Er heerst een supergezellige sfeer en het is jammer dat we niet even wat langer kunnen blijven. Moe van alle indrukken zet de taxichauffeur ons om 18.15 uur met zijn compleet onder de modder zittende bus weer af bij MoP. Wat een dag! We zijn het erover eens dat iedere overgemaakte euro door Be More waardevol besteed wordt: de projecten zijn allemaal stuk voor stuk indrukwekkend en worden gerund door onbaatzuchtige mensen met een enorme drive en passie. We hebben lang voor deze reis moeten sparen maar we hebben nu met eigen ogen gezien wat de stichting doet. Daar komt bij dat wij als vrijwilligers erg goed verzorgd en beschermd worden in een regio waar je als Europeaan niet zomaar de straat op kunt. Ik heb me nog geen moment onveilig gevoeld. Met hoofdpijn en hongerig gaan we eten koken en bespreken onze indrukken en ideeën. We zitten er allemaal een beetje doorheen vanavond. Roos baalt dat ze zo weinig resultaat ziet van haar werk en Merel weet dat ze dit werk nooit zelf of alleen zou gaan doen. We snappen het allemaal. We leggen Roos uit dat het resultaat niet zichtbaar hoeft te zijn maar het feit dat je de kinderen aandacht geeft al een doel op zich is. Merel vindt dit leuk maar ontdekt dat haar hart niet ligt bij vrijwilligerswerk doen. Vroeger romantiseerde ze het en nu ondervindt ze aan den lijven wat het is. En de werkelijkheid is een stuk harder dan het voorgestelde beeld. Zelf ervaren we dit ook, maar vanuit een ander perspectief. Resultaat gericht werken kan niet in drie weken, tenzij je een muur gaat verven. Je moet jezelf constant voorhouden dat je ‘helpt’ en dat dit project zonder jou ook draait. Het verschil wat je maakt zit ‘m vaak in kleine, onzichtbare dingen. Maar ook in het delen van je visie en je aandacht. Als je resultaatgericht te werk gaat kom je teleurgesteld thuis. Dat is moeilijk voor ons allemaal want in Nederland zijn we dat zo gewend… Hier gaat alles anders, langzamer en is een afspraak geen echte afspraak. Maar we zijn ook doodmoe en de indrukken beginnen zich een beetje te wreken. Dat is logisch. We bellen Mirjam om haar te feliciteren en Erik maakte in zijn huisje een schattig filmpje voor haar! Roos wil graag een stem van thuis horen en die belt oma Janny even. Morgen nog een dag werken en vrijdagmiddag vertrekken we op safari naar Hluhluwe. Daar kijken we erg naar uit!